Η ελληνική γλώσσα τροφοδότης όλων των ευρωπαϊκών γλωσσών
Όταν, στον ελληνικό χώρο, οι ειδήμονες καθηγητές γλωσσολόγοι, ιστορικοί κ.λπ. πολλές φορές ομιλούν για την ομορφιά και την τελειότητα της Ελληνικής γλώσσας και τον ρόλο αυτής στην διαμόρφωση των Ευρωπαϊκών γλωσσών, και όχι μόνον, από ορισμένους κύκλους θεωρείται υπερβολή, που υπαγορεύεται λένε, από υπέρμετρη αγάπη για το αντικείμενό τους. Πολλές φορές μάλιστα κάθε προσπάθεια διατήρησης ή προβολής της γλώσσας μας, αντιμετωπίζεται από τους κύκλους αυτούς με ειρωνεία και με χαρακτηρισμούς της μορφής του «καθαρευουσιάνου» ή ακόμη του «εθνικιστή» ή της «έλλειψης προοδευτικότητας».
Ας δούμε όμως την αλήθεια και τον ρόλο της ελληνικής γλώσσας, τροφού των άλλων γλωσσών, από μαρτυρίες και τεκμηριωμένες δικαιολογητικές σκέψεις.
- Όλες οι τέχνες και οι επιστήμες γεννήθηκαν, αναπτύχθηκαν και ακόμη διευθύνονται από το ελληνικό λεξιλόγιο. Η ελληνική γλώσσα τροφοδοτεί όλες εκείνες της υψηλής πνευματικότητας λέξεις, που μπορούν να εκφράσουν όλες τις αφηρημένες έννοιες. Χωρίς καμία εξαίρεση σε όλες τις ευρωπαϊκές (και όχι μόνο) γλώσσες, ακόμη και η πλειοψηφία της καθημερινής ομιλίας εμπεριέχει ελληνικής προελεύσεως λέξεις. Αναφέρομαι σε χιλιάδες λέξεων που στο πρώτο άκουσμα των δεν μπορούν να αναγνωρισθούν ως ελληνικές, λόγω της αλλοιώσεως, που έχουν υποστεί στο χρόνο ή λόγω του ότι, προέρχονται από αρχαιοελληνικές λέξεις ή ονόματα που οι σύγχρονοι Έλληνες αδυνατούν ν’ αναγνωρίσουν.
- Ονόματα όπως Ιβηρία, Ιταλία, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ισπανία, Κέλτες, Λισαβόνα έχουν ελληνική προέλευση.
- Λέξεις όπως:
zante (σεϊντ) = ζάντες, προέρχεται από την αρχαία λέξη «Άντυγες», από τις ρόδες των αρχαίων αρμάτων.
tour (τουρ) = γύρος, περιοδεία, περιοδεύω, ελληνικά λέμε τουρισμός, προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη ‘τόρνος’ = κύκλος, περιφέρεια.
- Δεν πρέπει να αγνοούμε το γεγονός ότι παλαιότερα, οι Έλληνες ήσαν ναυτικός λαός, όπου πήγαιναν μετέφεραν και την γλώσσα των. Είναι επίσης γνωστό ότι, με τον καιρό, οι ακουστικοί ήχοι έτειναν να γίνουν σύντομοι και οξείς. Το ταξίδι της ελληνικής γλώσσας στον χρόνο γίνεται συναρπαστικό, όπου η γλώσσα περνά από την μια χώρα στην άλλη, από την μια γενιά στην άλλη, η προφορά αλλάζει και μερικές φορές αλλάζει και το νόημα. Έτσι παρατηρούμε!
- Η λέξη βάρβαρος κατέληξε στα αγγλικά σε bravo (μπρέιβοου) = βάρβαρος, πληρωμένος δολοφόνος.
- Η λέξη ελεημοσύνη κατέληξε στα αγγλικά alms (aams) = ελεημοσύνη.
- Η λέξη βαλανείον = λουτρό, κατέληξε στα αγγλικά bath (μπαθ) και στα Γερμανικά Bad (μπατ) και, οι Γερμανοί ονόμασαν την διάσημη για τα ιαματικά λουτρά πόλη των Baden baden.
- Η λέξη εμπόριο έγινε στην Αγγλική emporium (εμπόουριμ).
- Η λέξη κούρα (επιμέλεια, φροντίδα, ιατρική θεραπεία), έγινε στην αγγλική cure (κιουρ) = θεραπεία, θεραπεύω.
-Όταν ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη και απάλλαξε την σύζυγό του Πηνελόπη από τους ενοχλητικούς μνηστήρες στο ‘Παλάτι’, τότε! η Πηνελόπη μόλις αναγνώρισε τον σύζυγό της και όπως αναφέρει ο Όμηρος: Έτρεξε προς αυτόν με ανοικτές τις αγκάλες της και του είπε «κύσον με» δηλ. «φίλησέ με». Ακριβώς όπως θα έλεγε κάποια σήμερα στην Αγγλική γλώσσα «Kiss me». Σύμπτωσις, δεν νομίζω.
Ο δανεισμός από τον αστείρευτο θησαυρό της Ελληνικής γλώσσας δεν έχει ποτέ σταματήσει και ούτε πρόκειται να σταματήσει, διότι νέες ιδέες, νοήματα, αντικείμενα και καταστάσεις γεννιούνται συνεχώς, οι οποίες χρειάζονται τον αστείρευτο πλούτο της νοηματικής Ελληνικής Γλώσσας, για να αποδίδεται πλήρως το νόημά των.
Δεν είναι τυχαίο αυτό που λένε οι Αμερικανοί όταν αντιμετωπίζουν πρόβλημα κυριολεξίας «οι Έλληνες έχουν την κατάλληλη λέξη» (the Greeks have word for it).
Επίσης είναι αλήθεια περίεργη, σχεδόν ανεξήγητη, η προτίμηση των Ελλήνων στις ξενόφερτες λέξεις και ιδιαίτερα στο χώρο της διαφήμισης και των επιγραφών. Είναι όμως ακόμη πιο ανεξήγητη η αδιαφορία του Υπουργείου Παιδείας μας, για το γεγονός της χρόνιας νόθευσης της γλώσσας μας. Αλήθεια, Πώς! επιτρέπει τόση δυτικοπληξία;
Σε άλλες χώρες έχει κηρυχθεί στο πεδίο της γλώσσας κατάσταση εθνικής Άμυνας εναντίον των ξένων λέξεων ή εκφραστικών τρόπων. Γιατί λοιπόν εμείς να είμαστε γλωσσικά ενδοτικοί στις ξένες επιρροές; Ενώ οι ξένοι, αντίθετα προσφεύγουν στην Ελληνική γλώσσα για να σχηματίσουν καινούργιες λέξεις κατάλληλες για την έκφραση, όπως παραπάνω αναφέραμε, νεοπρόβλητων εννοιών. Αυτή την πικρή αλήθεια με παράπονο την εκφράζει ο Γ. Σεφέρης στα ποιητικά του λόγια:
«… Μα τι γυρεύουν οι ψυχές μας
πάνω σε καταστρώματα καταλυμένων καραβιών
Μουρμουρίζοντας
σπασμένες σκέψεις από ξένες γλώσσες…»
Κατερίνα Ηλιάδη
